«Στα ίχνη του Fermor στην Κρήτη» – Διάλεξη

Η διάλεξη του Σπύρου Κουτσούκου, αρχιτέκτονα, δημοσιογράφου, συγγραφέα και μελετητή της Ιστορίας της Ανατολικής Μεσογείου έχει θέμα «Στα ίχνη του Fermor στην Κρήτη» και παρουσιάζεται με την παράλληλη προβολή οπτικοακουστικού υλικού, την Παρασκευή, 23 Φεβρουαρίου 2018 και ώρα 17:00,  στην αίθουσα  Paolo Alessi (Corso Italia 13, 1 όροφο) του Circolo della Stampa.

H εκδήλωση διοργανώνεται από την Ένωση δημοσιογράφων Τεργέστης σε συνεργασία με τον σύλλογο «Τεργέστη-Ελλάδα» του Γιώργου Κωνσταντινίδη και το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού στην Ιταλία.

Με το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Πάτρικ Λη Φέρμορ, συγγραφέας υπέροχων ταξιδιωτικών βιβλίων, με την ορμή της νεότητας των 24 ετών, ως εθελοντής στρατιώτης, είχε διασχίσει την Ευρώπη και έφθασε μέχρι την Κωνσταντινούπολη. Στρατευμένος στο SOE (Special Operations Service), την Βρετανική μυστική υπηρεσία που δημιουργήθηκε από τον Churchill το 1940, είχε πέσει με αλεξίπτωτο στην κατεχόμενη, από τους Ναζί, Κρήτη για να οργανώσει ένα δίκτυο πληροφοριών με την υποστήριξη των Κρητικών ανταρτών. Μετά την εκεχειρία της 8ης Σεπτεμβρίου ήρθε σε επαφή με τον ιταλό στρατηγό  Angelo Carta, ο οποίος διοικούσε το ανατολικό τμήμα της Κρήτης και ήταν σε άμεση σύγκρουση με τους Γερμανούς λόγω της κτηνωδίας τους. Ο Fermor οργάνωσε τη διαφυγή του στρατηγού Carta μέσα από τα  βουνά του νησιού και δια μέσου θαλάσσης.
Όπως επίσης η θρυλική απαγωγή του γερμανού στρατηγού Heinrich Kreipe ήταν περιπετειώδης.
Τη νύχτα της 26ης Απριλίου του ’44 ο Φέρμορ και ο υπαρχηγός του ο Στάνλεϊ Μος, μεταμφιεσμένοι ως γερμανοί αξιωματικοί, σταμάτησαν το αυτοκίνητο του στρατηγού και τον απήγαγαν με τη βοήθεια κρητικών ανταρτών.  Με τον Moss στο τιμόνι, ο Φέρμορ που φορούσε το καπέλο του στρατηγού και δύο Κρητικοί αντάρτες που είχαν ακινητοποιήσει τον στραγηγό Κράιπε κάτω στα πίσω καθίσματα ως εκ θαύματος επέτυχαν να διασχίσουν είκοσι δύο σημεία ελέγχου, και εγκατέλειψαν το αυτοκίνητο κοντά στο Ρέθυμνο και συνέχισαν με τα πόδια προς τον Ψηλορείτη για να για να φθάσουν στα νότια του νησιού. Το ραδιόφωνο του Λονδίνου, το οποίο θα έπρεπε να αναφέρει ότι η απαγωγή ολοκληρώθηκε από λάθος μετέδοσε ότι ήταν σε εξέλιξη. Ακολούθησαν δεκαοκτώ ημέρες περιπετειώδους και επικίνδυνης  διαφυγής από τα μπλόκα του γερμανικού στρατού. Επέζησαν από το ανθρωποκυνηγητό χάρι του δικτύου της των ανταρτών της κρητικής αντίστασης και χάριν της βοήθειας του άμαχου πληθυσμού που τους φιλοξένησε τις νύχτες στα χωριά, κάποιες φορές μόλις λίγα βήματα από τους Γερμανούς. Ο κίνδυνος να αποκαλυφθούν ήταν τεράστιος. «Εκατοντάδες Κρητικοί ήξεραν ακριβώς που ήμασταν  – αναφέρει ο  Φέρμορ -, αλλά κανείς δεν μας πρόδωσε» Την νύχτα της 14ης Μαΐου, στην παραλία Περιστέρες, κοντά στο χωριό Ροδάκινο, κάτω από τη μύτη της γερμανικής φρουράς, η ομάδα τελικά επιβιβάζεται σε ένα αγγλικό περιπολικό σκάφος και έφτασαν στην Αίγυπτο ασφαλείς.

Το γεγονός εξιστορίστηκε αργότερα από τον Moss στο βιβλίο του  “Ill met by Moonlight: The Abduction of General Kreipe” και στην ομόνυμη  ταινία του 1957  με τον Dirk Bogarde στο ρόλο του Fermor. Το 1972 μια αξέχαστη ελληνική τηλεοπτική εκπομπή συγκέντρωσε γύρω από το ίδιο τραπέζι τους απαγωγείς και τον απαχθέντα. Τέλος, το 2014 δημοσιεύθηκε μεταθανάτια το βιβλίο ΄΄Η  απαγωγή του Στρατηγού Κράιπε΄΄ – Η περιπέτεια και η SOE ((Special Operations Service) στην Κρήτη΄΄ (“Abducting a General: The Kreipe Operation and SOE in Crete”.

Σπύρος Κουτσούκος

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1947, γιος της Διασποράς (η μητέρα του απο την  Σμύρνη και ο  πατέρας του Καστελόριζο), πέρασε όλη του την ζωή στην Ιταλία, αλλά διατηρούσε πολύ στενούς δεσμούς με την Ελλάδα. Έχει πραγματοποιήσει κλασσικές σπουδές, πτυχιούχος της Αρχιτεκτονική, δημοσιογράφος, με πάθος για την ιστορία της Ανατολικής Μεσογείου. Έχει αναλάβει σημαντικές θέσεις στους μεγαλύτερους ιταλικούς εκδοτικούς οίκους (Mondadori, Rizzoli) μέχρι τη συνταξιοδότησή του. Στη συνέχεια ίδρυσε τον Πολιτιστικό Σύλλοογο «Altragrecia»  (Η άλλη Ελλάδα), ο οποίος διοργανώνει διαλέξεις  για την ελληνική ιστορία, την τέχνη και τον πολιτισμό καθώς και πολιτιστικά ταξίδια στα νησιά και στην ηπειρωτική Ελλάδα. Το 2013 πραγματοποίησε την διαδρομή του Fermor κατά την απαγωγή του Κράιπε στην Κρήτη μαζί με δύο Κρητικούς οδηγούς και μια ομάδα Ιταλών φίλων του. Συγγραφέας του οδηγού  πεζοπορίας για το Ιταλικό Touring Club και συντάκτης άρθρων για τα ελληνικά νησιά σε ταξιδιωτικά περιοδικά.


Φωτογραφικά στιγμιότυπα από την εκδήλωση.